Ölkə / Cəmiyyət
26-09-2023, 12:21
75
Yeniyetmələrdə inkişafın ləngməsinə səbəb olan gündəlik istifadə etdiyimiz maddələr
Məişətdə istifadə olunan kimyəvi maddələr yetkinlik dövründə yeniyetmələrin inkişafında ləngiməyə səbəb ola bilər.
Norveç alimləri buna dair aparılan tədqiqatın nəticələrini Avropa Uşaq Endokrinologiyası Cəmiyyətinin Haaqada keçirilən iclasında təqdim ediblər.
Tədqiqatçılar gündəlik məhsullarda geniş istifadə olunan perftoralkil və poliftoralkil maddələrə (PFAS) diqqət yetiriblər. Xüsusilə, PFAS suya davamlı parçalar, qida qablaşdırmaları, oyuncaqlar və kosmetikanın tərkibində olur. Əvvəlki araşdırmalarda dəfələrlə bu kimi kimyəvi birləşmələrin böyüklərin və uşaqların sağlamlığı üçün zərərli olduğu sübut edilib.
Mütəxəssislər 6-16 yaş arası 420 oğlan və qız üzərində 19 müxtəlif növ PFAS-ın təsirini təhlil ediblər. Məlum olub ki, yetkinlik dövründə bu maddələrin təsirinə daha çox məruz qalan oğlanların cinsi orqanları, qızların isə döş vəziləri zəif inkişaf edir.
Əldə olunan məlumatlar kimyəvi maddələrin cinsi yetişkənliyin ləngiməsi ilə əlaqəsini göstərən keçmiş tədqiqatlarla uyğun gəlir. Sonuncu tədqiqatda alimlər ilk dəfə daha dəqiq üsullardan, xüsusən də ultrasəs müayinəsindən istifadə ediblər. Mütəxəssislər gələcəkdə cinsi yetişkənlikdə iştirak edən hormonların PFAS səviyyəsi ilə əlaqəsini öyrənməyə davam etməyi planlaşdırırlar.